Ηλεκτρονικό βιβλίο

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ;

Σε αυτό το ερώτημα δυστυχώς δεν έχουμε καταλήξει σε έναν κοινά αποδεκτό ορισμό. Το ηλεκτρονικό ή ψηφιακό βιβλίο είναι η μεταφορά ή η έκδοση του έντυπου βιβλίου σε ηλεκτρονική μορφή, που δίνεται πρόσβαση σε αυτό μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας ή άλλων εφαρμογών. Αυτός είναι ένας ορισμός που νομίζω ότι είναι πιο κοντά στους έλληνες εκδότες.

Το ηλεκτρονικό βιβλίο περιέχει τέσσερις διαστάσεις: το μέσο, το περιεχόμενο και τη μορφή του αρχείου, τη συσκευή ανάγνωσης και τον τρόπο παράδοσης του αρχείου. Κατά συνέπεια, ένα ηλεκτρονικό βιβλίο μπορεί να είναι μεν, κατά μια έννοια, η μεταφορά του έντυπου σε ηλεκτρονική μορφή, αλλά ένα τέτοιο βιβλίο γεννήθηκε ηλεκτρονικά αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.

Το ηλεκτρονικό βιβλίο μπορεί να είναι απλό ψηφιακό κείμενο, πολυμεσικό, διαδραστικό· με δυνατότητα αναζήτησης κειμένου, δημιουργίας σημειώσεων από τον αναγνώστη, δημιουργίας σχέσεων αλληλεπίδρασης με τον αναγνώστη, εύκολα προσβάσιμο από πληθώρα μέσων και εφαρμογών (κινητά τρίτης γενιάς, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, Διαδίκτυο, ειδικές συσκευές ανάγνωσης κτλ.), καθώς και με δυνατότητα αποθήκευσης, εκτύπωσης και επεξεργασίας του κειμένου. Ας δούμε μαζί δύο παραδείγματα:

Ένα βιβλίο Ιστορίας για τα παιδιά του Δημοτικού που θα έδινε τη δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς να κάνουν πιο ενδιαφέρον το μάθημα και στα παιδιά να απολαμβάνουν και να αφομοιώνουν πιο εύκολα την ύλη του μαθήματος, να κατανοούν πιο εύκολα τα γεγονότα. Για οικονομία χώρου αναφέρω μόνο τη δυνατότητα πολυμεσικών εφαρμογών (εικόνες, βίντεο με γεγονότα, σύντομα ντοκιμαντέρ με σχετικό υλικό, ηχητικές μαρτυρίες, συνεντεύξεις ή αποσπάσματα από εκπομπές της τηλεόρασης), δυνατότητα να κρατούν οι μαθητές σημειώσεις σαν ένα ηλεκτρονικό τετράδιο, online ασκήσεις προσαρμοσμένες στην τάξη ή κουίζ, διαδραστικές ασκήσεις κ.ά.

ΤΙΜΗ vs ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ

Ένα από τα πλεονεκτήματα των ψηφιακών βιβλίων είναι το χαμηλό κόστος παραγωγής και διάθεσης. Θα ήταν λάθος, κατά την άποψή μου, να ακολουθηθεί το κακό παράδειγμα των CD μουσικής, με όλες τις γνωστές συνέπειες. Η παράνομη διακίνηση του ψηφιακού υλικού μπορεί να αναχαιτιστεί μόνο με τη χαμηλή τιμή των προϊόντων. Σε πολλές χώρες του εξωτερικού μπορεί κάποιος να αγοράσει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο κάτω από ένα ευρώ. Η τιμή και ο ΦΠΑ είναι πεδία ανοικτά προς διαβούλευση, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι στην πειρατεία και στο παράνομο «κατέβασμα» από το Διαδίκτυο η καλύτερη απάντηση είναι οι προσιτές τιμές των προϊόντων.

ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ!

Είναι τα βιβλία που κυριαρχούν στη διεθνή βιβλιοπαραγωγή. Η εύκολη πρόσβαση στην επιστημονική πληροφόρηση είναι ένα ατού αυτών των βιβλίων που τα κάνει προσιτά και διεισδυτικά στο κοινό τους. Ούτως ή άλλως, τα επιστημονικά ηλεκτρονικά βιβλία και εν γένει το ψηφιακό υλικό αυτού του είδους έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην εκπαιδευτική ψηφιακή επανάσταση. Και στην Ελλάδα οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες πρωτοστατούν αναφορικά με το ηλεκτρονικό βιβλίο. Για παράδειγμα, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών δίνει πρόσβαση μέσω της κοινοπραξίας του σε περισσότερα από 12.000 επιστημονικά ηλεκτρονικά βιβλία στην αγγλική γλώσσα. Το επιστημονικό βιβλίο είναι ψηλά στην ατζέντα των ψηφιοποιήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο και οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, και στην Ελλάδα, έχουν έτοιμες «πλατφόρμες και συστήματα» για να τα υποδεχθούν. Είναι κατά συνέπεια ένα «γόνιμο» πεδίο για τους έλληνες εκδότες, το υπουργείο Παιδείας και άλλους οργανισμούς, μιας και οι βιβλιοθήκες μας έχουν εδώ και χρόνια «προετοιμάσει» το κοινό τους για τέτοιου είδους υλικό.